Boya Hakkında

Bir yüzey üzerine tatbik edildiğinde, dekoratif ve koruyucu bir tabaka oluşturan kimyasal bir malzeme olarak tanımlanır. Bu malzeme belli prensipler dahilinde, formüle edilen ve bünyesinde dört esas unsur bulunan kimyevi bir karışımdır.

• Bağlayıcılar
• Pigmentler ve dolgu malzemeleri
• Kimyasal katkılar
• Çözücüler (Solvent+Su)

Burada kullanıcı beklentilerinden, özellikle boya uygulayan ustaların veya tüketicilerin iyi bir boyadan beklentilerine yer vermek gerekirse,

• Örtücülük
• Beyazlık
• Su kaldırma gücü (Boya kıvamını su ile ayarlamak)
• Rahat uygulama
• Ekonomi
• Renklilik
• Sarfiyat

Öncelikle yüzeye uygun bir boya seçilmeli ve yardımcı malzeme gerekiyorsa yüzeye ve boyaya uygun olmasına dikkat edilmelidir. Boya satın alınırken kaliteli olanı tercih edilmelidir. Ucuz ve kalitesiz boyalar metrekare bazında kaliteli boyalarla aynı maliyete gelir. Ancak az bir fiyat için yapılan tasarruf, ileride büyük zararlara neden olabilir. Piyasada her kalitede boya,astar ve tiner bulunabilir. Ancak uygulamada daha iyi sonuç almak için yüzeye uygun boya, astar ve tiner kullanılması önerilir.

Boya seçerken, satın alınan ürünün TSE standartlarını taşıyıp taşımadığı, üretici firmanın ISO 9000 belgesine sahip olup olmadığı kontrol edilmelidir.

İç ve dış mekanlarda kullanılacak rengin mekana uygun olup olmadığı küçük bir yüzeyde denenmelidir.

Öncelikle uygulaması yapılacak boyaya ilişkin gerekli alet ve cihazların eksiksiz mevcut olması gereklidir.

• Boya uygulamasında en önemli kural daima aynı sistemde aynı markaya ait ürünler kullanılmalıdır.
• Seçimine karar verilen malzemenin uygulama talimatlarına mutlaka uyulmalıdır.
• Hiçbir boya kirli ve nemli yüzeylere uygulanmamalıdır. Uygulama yapılacak boya cinsine göre yüzey hazırlanmalıdır. Varsa mimari detay hataları giderilmelidir.
• İlk defa boyanacak yeni çimento sıvalı veya brüt beton yüzeyler için en erken uygulama 3-4 hafta sonra yapılmalıdır.
• Bütün boyalar uygulamadan önce ambalajında iyice uygun bir karıştırıcı ile karıştırılmalıdır.
• Ahşap koruyucu, selülozik dolgu verniği ve epoksi grubu ürünleri ambalajında karıştırıldıktan sonra, başka bir kaba alınarak tekrar karıştırılmalıdır. Boyalar çok sıcak ve çok soğuk ortamlarda uygulanılmamalıdır.
• Boyama işlemi ince katlar halinde yapılmalıdır.
• Boyaya toz veya sıvı katkı yapılmamalıdır ve boya ambalaj üzerinde belirtilen inceltme oranından daha fazla inceltilmemelidir.
• İyi yapışma sağlamak için, parlak yüzey mutlaka matlaştırılmalıdır.
• Artan boyayı tekrar kullanabilmek için, boyaya yüzeyini örtecek kadar kendi incelticisinden ilave edilmeli ve karıştırılmadan ağzı kapatılarak serin bir yerde saklanmalıdır.

Boyaya başlamadan önce ellerinizi koruyucu bir kremle nemlendirin, bu size kolay temizlik yapmanızı sağlar. Ellerinizi tiner ile temizlemeyin, tiner derinizdeki koruyucu yağ tabakasının yok olmasına ve bunun sonucunda çatlamalar oluşmasına sebebiyet verir.Sentetik boya ve astarlar, yağlı boyalar, vernikler ve tinerler yanıcı malzemelerdir; alevden ısı üreten yerlerden elektrik kaçaklarından uzak, havalandırmalı mekanlarda sıkı bir şekilde kapalı olarak bulundurmalıdır. Alev almış boya,tiner ve vernikleri su ile söndürmeye çalışmayın, su alevi güçlendirecektir. Bu gibi durumlarda mümkünse yangın söndürücü kullanın yada kalın battaniye tarzı şeyler ile üzerini ıslatıp alevi kontrol edebilirsiniz. Su ile inceltilen boyalar insan sağlığı için fazla problem teşkil etmezler, sentetik boyalar ve tinerler kullanırken buharlaştığı için havadaki oksijen azalacağından solunum problemleri ortaya çıkabilir, bu yüzden kurşunsuz, aromatsız ürünleri tercih etmeli ve havalandırma iyi yapılmalıdır. Vücuda sıçramalarda özellikle göz bol sabunlu su ile yıkanmalı ve bol su ile durulanmalıdır, el, yüz ve deri sabunlu bez ile silinip bol su ile durulanmalıdır.

Rulo: Uzun tüylü rulolar (18-24 mm) plastik ve dış cephe boya uygulamasına, kısa tüylü rulolar (10-12 mm) saten boya uygulamasına uygundur. Mercan rulolar grenli (tekstürlü) boyaların uygulanması için tasarlanmıştır.

Rulo temizliği: Su bazlı boyaların kullanımından sonra rulodaki boyayı su ile yıkayın ve sabunlu sudan geçirin, silindiri aşağı gelecek şekilde asarak saklayın. Sentetik bazlı bir boya kullanılmış ise; ruloda kalan boya sıyrılarak mümkün olduğunca alınır ve sentetik tiner ile temizlendikten sonra sabunlu sudan geçirilerek; silindiri aşağı gelecek şekilde asılarak saklanır. Tekrar kullanımdan önce kullanılacak boyanın incelticisi ile nemlendirilmelidir.

Fırça: Yeni fırçanın tozunun alınması ve zayıf kılların dökülmesi için el ile bükülmeli ve silkeleyerek tozu alınmalıdır. Yeni fırça alıştırmak için önce astarlamada kullanılmalıdır. Fırça boyaya kıl boyunun yarısına gelecek şekilde dik olarak batırılmalı, kutunun kenarlarına sürülerek fazla boyanın akması engellenmelidir.

Boya işine ara verildiğinde fırça boyanın için dik olarak bırakılmamalı boya kutusunun üstüne yatay olarak konulmalıdır. Boya yapılacak zeminin tozunu almak ya da kullanılacak boyayı karıştırmak için fırça kullanılmamalıdır.

Fırça temizliği: Fırça kullanıldığı boyanın incelticisi ile (su, sentetik tiner) temizlenmelidir. Su ile temizlenen fırça kılları aşağı bakacak şekilde asılarak saklanmalı, tekrar kullanımda suya tutularak kılların ıslanması sağlanmalıdır.Tiner ile temizlenen fırça tekrar kullanımda tinere daldırıldıktan sonra avucumuzda döndürülerek fırçadaki tinerin temizlenmesi ile kullanılabilir. (eğer fırçada kalan tiner temizlenmez ise ilk kullanımda boyayı gereğinden fazla incelteceğinden istenmeyen problemlere yol açabilir) Eğer kullanılmış fırça kısa bir zaman içinde (2-3 gün) tekrar kullanılacak ise temizlik yapmadan kılları bir poşet ile kapatılır ve sıkıca bağlanır ise kılların kurumasına engel olunabilir.

Kapı ve pencere doğramalarında ½, 1,1.5 inç fırçaların, Geniş kapı ve ahşap yüzeylerin boyanmasında :2,2.5 ve 3 inç fırçaların Parke ve duvar yüzeylerinde 4.5 inç fırçanın, Kestirme için çeşitli ebatlarda kestirme fırçalarının kullanılması uygulamanın kolaylaşmasını sağlar. Ayrıca kalorifer arkalarını boyamak için kalorifer fırça ve çeşitli açılar için oynar başlıklı çeşitli numaralarda robot fırçalarda mevcuttur.

Not: 1 inç = 2.54 cm dir ve fırçanın genişliğini belli eder.

Silikon: Tek komponentli, antibakteriyel, hızlı kuruma,mükemmel yapışma ve sızdırmazlık sağlayan yüksek teknoloji silikondur.Cam, pvc, metal, ağaç, banyo ve mutfaklardaki fayans, lavabo, küvet, duş kabini, sıhhi tesisat elemanlarının montaj ve tamirlerinde yapışma,doldurma ve su izolasyonu amacı ile kullanılır. Kendi özel silikon tabancası ile kullanılır. Ucu kesilen tüpe plastik kullanma çubuğu takılarak kullanılacak yüzeye göre falçata ile kesilir ve tabanca ile sıkılarak tatbik edilir. Uygulanacak yüzeyler maskeleme bantı ile korumaya alınmalı ve uygulama sırasında özellikle parmakla yapılan düzeltmelerde mutlaka plastik eldiven kullanılmalıdır.

Betek Poliköpük: Poliüretan esaslı tek bileşenli nemle sertleşen kullanıma hazır köpüktür. Polietilen, slikon ve teflon hariç her türlü inşaat malzemesine yapışma gücüne sahiptir. Kullanılacak zemin temiz ve yağsız olmalı, korunması gereken yüzeyler bantla kapatılmalı kuru yüzeyler nemlendirilmelidir.

Uygulama yapmadan önce ürünü 30-40 sefer kuvvetlice çalkalayınız. Kutu dikey durumda iken kapağını açıp uygulama çubuğunu vidalayınız.Kutuyu baş aşağı çevirip boşlukları aşağıdan yukarıya doğru 1/3'ü kadar doldurunuz. Direkt günışığına maruz bırakmayınız. Yaş iken aseton yardımıyla temizlenebilir. Yaklaşık 10 dakika içinde kabuk bağlayan malzeme 1-1,5 saat içinde kesilecek duruma gelir ve 24 saat içinde tam kurumasını yaparak tamamen sertleşir.

Maskeleme Bandı: Uygulama yapılacak yüzeyin kuru olmasına dikkat ediniz.

Otomobil boyama esnasında +70°C'ye kadar 1-2 saat fırında kalmasında sakınca yoktur.

Zımpara: Boya ve macun uygulamalarında yüzeyi düzeltmek amacıyla ya da parlak yüzeylere yapılacak uygulamalarda, yüzeyi matlaştırmak ve aderansı arttırmak amacıyla kullanılan malzemelerdir.

• Duvar macunu düzeltme işlemleri için 80-120 no'lu zımparaların,
• Eski parlak boyaların matlaştırılması işlemleri için 120-200 nolu zımparaların,
• Mobilya grubu boya, astar ve dolgu malzemelerinde katlar arası zımpara işlemleri için 400 nolu zımparaların kullanılması önerilmektedir.

Numaralar zımparanın kum aralığını göstermektedir. Büyük numaralar ince dişli zımparalardır; küçük numaralar kalın dişli zımparalardır.

Eğer boyanın incelticisi su ise bu boyalar su bazlı boyalardır. Plastik boyalar, akrilik boyalar,silikon esaslı boyalar su bazlıdır. Eğer boyanın incelticisi sentetik tiner ise bu boyalar sentetik bazlı boyalardır.

Bu terimler boyanın parlaklık derecesini gösterir. Saten, yarı mat anlamına gelir. Mat ve parlak boya arasındaki parlaklık derecesini gösterir. İpeksi mat ise mat ile yarı mat (saten) arasındaki parlaklık derecesini gösterir. Pratikte yumurta kabuğu ipek mat parlaklığa örnek verilebilir. Saten ve ipeksi mat parlaklıktaki boyalardan istenen performansın tam olarak alınabilmesi için, bu boyaların macunlu, düzgün yüzeylere uygulanması önerilir.

Astar homojen olmayan yüzey emişini homojen hale getirir, aderasyonu (yapışmayı) arttırır, boya sarfiyatını azaltır ve sonraki katmanlarda macun, boya gibi malzemelerin özelliklerini yitirmemesini ve yüzey ile bütünleşmesini sağlar.

Boya uygulamalarına başlamadan önce, mutlaka yüzey durumuna uygun astar kullanılmalıdır.

• Tozuma karakterli çimento esaslı mineral yüzeylerde (brüt beton, sıva, vb..) 1 ölçek Capatect Lateks+2 ölçek su karışımı ile ilk astarlama işlemi uygulanmalıdır.
• Tozuma yapmayan çimento esaslı mineral yüzeylerde (brüt beton, sıva, vb.), betopan, alçıpan levhalarda boya ve macun uygulamasına geçilmeden önce, dış cephelerde uygulanacak boyanın astarı, iç cephelerde ise Alpina Astar veya Alpina Macun Astarı ile ilk astarlama yapılmalıdır.
• Saten alçı, kireç, badana, vb.tozuma yapan yüzeylere boya uygulamasına geçmeden önce; Alpina Şeffaf Astar, Betek Saten Alçı Astarı veya Alpina 1/7 Konsantre Astar uygulanmalıdır.